معرفی متداول‌ترین پاتوژن‌ها

پاتوژن یک کلمه ریشه فرانسوی است که در فرهنگ معین به‌معنی هر عاملی که سبب ایجاد بیماری شود را پاتوژن می‌گویند.
در این مقاله قصد داریم شما را با متداول‌ترین از انواع پاتوژن‌های موجود آشنا کنیم.

متداول‌ترین پاتوژن‌ها

• اشرشیاکولی، انتروکوکسی ها و باسیل‌های گرم منفی(پسودومونا،پروتئوس) پاتوژن‌های متداول هستند. تکرار کشت ادرار در ارزیابی درمان صحیح، ضروری می‌باشد؛ چرا که استفاده یک قطعه از کاتتر برای کشت میکروب‌های بیوفیلم و کروت می‌باشد و ممکن است با کشت پاتو‍ژن واقعی متفاوت نشان داده شود.
  • علائم در ادرار بیماران دیابتی و بیماران کاتتر و همچنین بیماراتی که آنتی‌بیوتیک استفاده کرده‌اند، شایع‌تر است. این موضوع مربوط به کولینیزاسیون قارچ تلقی می شود. باید در نظر داشت امکان کاندیمی در حدود ۱۰٪ موارد بیماران نقص ایمنی و تونرو پنی و بیماران ICU همواره گزارش می‌شود. در مورد درمان کاندیدوری بحث و اختلاف نظر وجود دارد. بعضی از افراد، شستشو مثانه با امفوتریسین B یا فلوکونازول خوراکی به مدت ۳ تا ۵ روز توصیه می‌کنند.
  • پنومونی ( عفونت تنفسی)
  • پنومونی بیمارستانی دومین عفونت بیمارستانی شایع بعد از عفونت ادراری در ایالات متحده آمریکا به شمار می‌آید. این نکته قابل توجه می‌باشد که ۸۶٪ این پنومونی ها ناشی از ونتیلاتور می‌باشند . همچنین خطر پنومونی در افرادی که در بخش‌های ویژه نیاز به ونتیلاتور و متعاقب آن اینتوبه می‌شوند بسیار بالا می‌رود.
  • پنومونی ناشی از ونتیلاتور (VAP) نیاز به اقامت در ICU را افزایش می‌دهد و هزینه‌های درمانی را نیز بسیار بالا می‌برد در نتیجه پیشگیری آن بیشتر اهمیت پیدا می‌کند. دو عامل اصلی که در ایجاد VAP نقش دارند. این دو عامل عبارتند از آسپیراسیون باکتری‌های گرم منفی، انتقال آن‌ها به قسمت‌های تحتانی راه هوایی و همچنین تجمع آنها در راه‌های هوایی فوقانی.
  • باید در نظر داشت که راه‌های دیگری نیز برای این انتقال وجود دارد. برای مثال استفاده از ونتیلاتور مکانیکی که لازمه آن هم به کار بردن لوله تراشه می‌باشد. این در حالی است که خود لوله تراشه عامل انتقال میکروارگانیسم‌ها به قسمت‌های پایین‌تر است.
  بر اساس تحقیق Feldman وهمکارانش پیرامون کلونیزاسیون باکتری‌ها بر روی لوله تراشه، نتیجه زیر به دست آمد. در این آزمایش مشخص‌شده که بعد از ۱۲ ساعت از گذاشتن لوله تراشه، کلونی‌ها شروع به تشکیل شده و تا ۹۶ ساعت به حداکثر تعداد خود می‌رسند. راه‌های دیگری نیز جهت انتقال عوامل بیماری‌زا وجود دارد که جلوگیری از هر‌کدام آن‌ها نتیجه خوبی را جهت پیشگیری از VAP به‌همراه دارد. برای مثال می‌توان اضافه کردن نرمال سالین، به داخل لوله تراشه هنگام استفاده از ساکشن اشاره نمود. این امر باعث جلوگیری از انتقال باکتری‌ها به راه‌های هوایی تحتانی و افزایش خطر پنومونی می‌گردد. همچنین مسیر مقعدی-تنفسی یک راه دیگر انتقال است که می‌تواند توسط آلودگی دست پرسنل صورت گیرد.
  باید در نظر داشت که همواره کمبود پرسنل کارشناس می‌تواند تاثیر مستقیمی بر روی افزایش میزان پنومونی بیمارستانی داشته باشد. ذکر این نکته ضروری است که مراقبت‌های لازم جهت بیماران بستری در ICU تنها می‌بایست توسط کارشناسان پرستاری انجام شود. لذا مدیران بیمارستان باید در نظر داشته باشند افراد غیر متخصص را در امر مراقبت و پرستاری بیماران به کار نگیرند.

سایر عوامل تاثیرگذار با VAP

استفاده از آنتی‌بوتیک‌های وسیع الطیف-پذیرش در ICU- استفاده از لوله های غذایی یا – NGT اختلال راه هوایی- هیپوتنشن اسیدوز- لکوپنی و ….می‌باشد.
در سال ۱۹۹۷ مرکز کنترل بیماری ها (CDC) برای کم نمودن VAP پروتکل‌هایی ارائه نموده‌اند که شامل موارد زیر می‌باشد.
• کاهش آسپیراسیون: این امر به صورت ساکشن مرتب دهان برای جلوگیری از آسپیراسیون، صورت می‌پذیرد.
• تخلیه دوره‌ای مایعات داخل لوله ونتیلاتور، با رعایت فاصله از بیمار
• بالا بردن سر تخت بیمار به میزان ۴۵ درجه
• پایش حجم باقیمانده معده بیمار برای جلوگیری از نفخ
• اجتناب از لوله‌گذاری مجدد تراشه تا حد امکان.( تنها در صورت نیاز استفاده از داروهای آرام‌بخش در بیماران آژیته‌ای که ممکن است لوله تراشه خود را خارج کنند، اجازه لوله‌گذاری مجدد داده می‌شود.)
• همواره باید اطمینان از محل قرار‌گیری لوله تغذیه حاصل شود و همچنین و بررسی تحرک روده مورد پایش قرار گیرد.
• در مواجهه با بیمارانی که زخم استرسی در دستگاه گوارش خود دارند باید در نظر داشت که پروفیلاکسی از زخم استرسی دستگاه گوارش به وسیله داروهای غیر قلیایی کننده مثل سوکرالفیت، به عنوان یک معیار بالقوه ایجاد شونده در ICU یاد می‌شود.
• جلوگیری از کلونیزاسیون
• برای جلوگیری از کلونیزاسیون موارد زیر ضروری می‌باشد:
• شستن دست‌ها مطابق دستورالعمل پیش و پس از انجام پروسیجر‌ها
• رعایت بهداشت مداوم دهان با محلول شستشوی ضد عفونی کننده مثل کلر هگزیدین، به مدت روزی ۲ بار
• استفاده از آنتی‌بیوتیک با توجه به نتایج کشت

• کاهش حداکثری از اقدام به لوله‌گذاری بینی-تراشه‌ای و بینی- معده‌ای به دلیل خطر سینوزیت
  • به حداقل رساندن میزان شست و شو با نرمال سالین در هنگام ساکشن کردن.
  • تعویض دستکش و گان بعد از مراقبت هر بیمار و قبل از کار با بیمار دیگر
  • نتیجه گیری:
  • برای جلوگیری از VAP نباید تنها به یک فاکتور خطر اکتفا نمود و بهتر است تا از دستورالعمل‌های کلی متابعت نمود. این دستورالعمل‌ها باید به کلیه پرسنل به خوبی آموزش داده شود. همچنین ضرورت اجرای دستورالعمل‌ها باید به درستی تاکید گردد. ارزیابی نیز جزو مراحل اساسی، قرار می‌گیرد. با رعایت این اصول از مورتالیتی و موربیدیتی در ICU به میزان بالایی کاهش می‌یابد و این موارد وابسته به سیاست‌های مدیران بیمارستانی و اجرای برنامه‌های آموزش پرسنل خواهد داشت.